Paralimpik Oyunlar, çeşitli engelli gruplarından sporcuların katıldığı çok branşlı, yaz olimpiyatlarından sonraki en büyük spor etkinliğidir.
Orijinalindeki ‘’paralympic’’ kelimesi; ingilizce engelli anlamına gelen ‘’paralyzed’’ ve ‘’olympic’’ kelimelerinin birleşmesinden meydana gelir.
Yaz ve kış paralimpik oyunları o dönemdeki olimpiyatların hemen arkasından yapılır.
Engelli sporcular için spor aktiviteleri 100 yıldan fazla bir geçmişe sahiptir.
1888 yılında Berlin`de işitme engelliler için spor kulüpleri mevcuttu. Ancak bu olgunun daha geniş çapta kabul görmesi II. Dünya Savaşının sonrasını buldu. Bunun nedeni savaş esnasında yaralanan savaş gazileri ve sivillere yardım ve rehabilite etmek olmuştur.
1944 yılında İngiliz Hükümetinin talebi ile Dr. Ludwig Guttmann, İngiltere’deki StokeMandeville Hastanesinde belkemiği zedelenmesi olanlar için bir merkez açtı.
Zamanla rehabilitasyon için yapılan spor, eğlence için yapılan spora, oradan da rekabetçi spora dönüştü.
1948 Londra Olimpiyat Oyunları açılış gününde Dr. Guttmann, tekerlekli sandalyedeki sporcular için ilk yarışmayı düzenledi ve Paralimpik tarihinde bir kilometre taşı olan StokeMandeville Oyunları ismini verdi. Burada 16 kadın ve erkek askeri personel yer aldı ve okçuluk yarışmalarında yer aldılar.
1952'de Hollandalı gazilerin oyunlara katılması ile Uluslararası StokeMandeville Oyunları başlatılmış oldu.
Bu oyunlara 1960 yılında 23 ülkeden 400 atletin katıldığı, İtalya'nın başkenti Roma'da "Paralimpik Oyunlar" adı verildi. O zamandan beri dört yılda bir yapılmaya başlandı.
1976 yılında ise, Paralimpik tarihindeki ilk Kış Oyunları İsveç’te yapıldı ve dört yılda bir yapılmaya devam ediyor.
Kore’nin başkenti Seul’daki 1988 Yaz Oyunları ve Fransa’nın Albertville kentinde yapılan 1992 Kış Oyunlarından beri de Oyunlar IPC ve IOC arasında yapılan bir anlaşma gereğince hep aynı şehirlerde ve tesislerde yapılmıştır.
1989'da kurulan ve merkezi Almanya'da bulunan Uluslararası Paralimpik Komitesi, Paralimpik Oyunları'nı yönetmektedir.
Uluslararası Paralimpik Komitesi dört tane Uluslararası Spor Federasyonu tarafından oluşmaktadır. Bu federasyonlar;
1-CPISRA: CerebralPalsy International SportandRecreationAssociationSerebralPalsi’li bireylerin spor ve rekreasyonel aktivitelerinin organizasyonundan sorumludur.
2-IBSA: International Blind Sports Federation Görme engellilerin uluslararası spor federasyonudur.
3-INAS-FID: International Sports FederationforPersonswithIntellectualDisability Zihinsel engellilerin uluslararası spor federasyonudur.
4-IWAS: International WheelchairandAmputee Sports Federation Uluslararası tekerlekli sandalye ve ampute spor federasyonudur.
Türkiye’de Ulusal Paralimpik Komitesi 2002 yılında kurulmuş ve aynı yıl Uluslararası Paralimpik Komitesi (IPC) nin üyesi olmuştur.
Türkiye, 1992 Barceona’danbu yana katıldığı paralimpik oyunlarda ki ilk madalyasını 2004 Atina’da elde etti.
Atıcılıkta Korhan YAMAÇ altın madalya kazanarak adını paralimpik tarihine yazdırdı.
2008 Pekin’de ise okçulukta Gizem GİRİŞMEN altın madalya kazanarak İlk Türk Kadın paralimpik şampiyonu olmuştur.
Türkiye, Paris 2024 Paralimpik Oyunları'nı 28 madalya ile tamamladı.
Türkiye, tarihinin en iyi paralimpik oyunlarını geçirdiği Paris 2024'te 6'sı altın, 10'u gümüş,12'si bronz toplam 28 madalya kazandı. OrganizasyondaTürkiye 10 farklı branşta madalya aldı.
Branş Sporcu / Takım Madalya
Golbol Golbol Kadın Milli Takımı Altın
Para okçuluk Öznur Cüre Girdi (Kadınlar makaralı yay) Altın
Para yüzme Umut Ünlü (50 metre serbest S3) Altın
Para yüzme Umut Ünlü (200 metre serbest S3) Altın
Para tekvando Mahmut Bozteke (Erkekler K44 63 kilo) Altın
Para judo İbrahim Bölükbaşı (Erkekler +90 kilo J2) Altın
Para okçuluk Sadık Savaş-Merve Nur Eroğlu (Klasik yay karışık takım) Gümüş
Para atletizm Aysel Önder (Kadınlar 400 metre T20) Gümüş
Para atletizm Muhammet Khalvandi (Erkekler cirit atma F57) Gümüş
Para halter Abdullah Kayapınar (Erkekler 49 kilo) Gümüş
Para halter Besra Duman (Kadınlar 55 kilo) Gümüş
Para masa tenisi Kübra Korkut (Kadınlar S7) Gümüş
Para tekvando Alican Özcan (Erkekler K44 58 kilo) Gümüş
Para tekvando Fatih Çelik (Erkekler K44 70 kşilo) Gümüş
Para tekvando Gamze Gürdal (Kadınlar K44 57 kilo) Gümüş
Para atıcılık Aysel Özgan (Kadınlar P2 10 metre havalı tabanca SH 1) Gümüş
Para atletizm Fatma Damla Altın (Kadınlar uzun atlama T20) Bronz
Para judo Ecem Taşın Çavdar (Kadınlar 48 kilo J1) Bronz
Para judo Cahide Eke (Kadınlar 48 kilo J2) Bronz
Para judo Nazan Akın Güneş (Kadınlar +70 kilo J1) Bronz
Para halter Nazmiye Muratlı (Kadınlar 45 kilo) Bronz
Para halter Sibel Çam (Kadınlar 73 kilo) Bronz
Para yüzme Sevilay Öztürk (Kadınlar 50 metre kelebek S5) Bronz
Para masa tenisi Ali Öztürk (Erkekler Sınıf 5) Bronz
Para masa tenisi Abdullah Öztürk-Nesim Turan ( Erkekler Sınıf 4 çiftler) Bronz
Para masa tenisi Ebru Acer (Kadınlar Sınıf 11) Bronz
Para tekvando Meryem Betül Çavdar (Kadınlar K44 52 kilo) Bronz
Tekerlekli sandalye eskrim Hakan Akkaya (Erkekler epe A kategorisi) Bronz
Paris 2024 Paralimpik Oyunlarında madalya alan tüm sporcularımızı, antrenörlerini ve emeği geçenleri tebrik eder, başarılarının devamını dilerim.
2028 Paralimpik oyunlarında daha çok madalya alma umudu ile hoşçakalın.
....
